جوامع زیادی در سرتاسر دنیا به خصوص مناطق گرمسیری، به صورت سنتی برای فرار از گرما در غارها ساکن می شده اند.
بربرهای ماتماتا (دهکده ای کوچک در جنوب تونس) نیز در این دسته بندی قرار می گیرند.
هرچند، برخلاف بیشتر خانه های زیرزمینی، نمونه های ماتماتا در کنار کوه ساخته نشده اند. در عوض، این خانه ها با ایجاد گودالی بزرگ در زمین و سپس حفر غارهایی در اطراف آن به عنوان اتاق به وجود آمده اند. گودال روباز به عنوان یک حیاط مرکزی عمل می کند که گاهی از طریق گذرگاه هایی سنگر مانند به حیاط گودال های کناری متصل بوده و بدین ترتیب هزارتوی زیرزمینی بزرگی را تشکیل می دهند.
ماتماتا و تعدادی دیگر از شهرهای مشابه آن در تونس روی توده ای ماسه سنگی قرار گرفته اند که برای حفر با ابزارهای دستی به اندازه کافی نرم هستند و در عین حال آنقدر محکمند که توانسته اند قرن ها، خانه هایی را برای ساکنان خود فراهم آورند. بربرها مدت زمانی بیش از ۱۰۰۰ سال به همین شکل خانه هایی را در زمین حفر می کرده اند.
فلات ماتماتا یعنی جایی که این خانه ها در آن یافت شده اند در کنار راه باریکی قرار گرفته که تنها بخش بین لیبی و تونس است. این منطقه در طول تاریخ به صورتی مداوم مورد تاخت و تاز مهاجمان واقع شده و بربرها مجبور بودند خانه های خود را در ارتفاعات کوهستان حفر کنند. بعدها، وقتی ارتباطات با مهاجمان عرب دوستانه تر شد، بربرها با احساس امنیت بیشتر به بخش های پایین تر حرکت کرده و روستاها و خانه های خود را در شیب های پایین تر کوهستان ساختند و پس از آن نیز به دشت ها نقل مکان نمودند.
امروز این خانه های غارمانند یکی از اصلی ترین جاذبه های گردشگری این منطقه هستند.
یک دلیل دیگر نیز برای شهرت ماتماتا وجود دارد و آن این است که این محل، مکان فیلم برداری مجموعه استاروارز Star Wars بوده، در حقیقت خانه لوک اسکای واکر یک هتل زیرزمینی به نام سیدی دریس Sidi Driss است.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
مرجان خالقی
