خانه تاریخی طباطبایی‌ها، که بسیاری آن را بهشت خانه‌های ایرانی می‌نامند، یکی از درخشان‌ترین جاذبه‌های دیدنی کاشان است. این عمارت چشم‌نواز که در سده نوزدهم میلادی ساخته شده، بازتابی از سبک زندگی مرفه و فرهنگ غنی خانواده‌های برجسته کاشانی در آن دوران به شمار می‌رود.
خانه طباطبایی‌ها با معماری ظریف، طراحی هوشمندانه و تزئینات هنرمندانه خود، شاهکاری از مهارت معماران ایرانی را به نمایش گذاشته است. این عمارت زیبا به سفارش «سید جعفر طباطبایی» ساخته شد و سال‌ها محل زندگی خاندان طباطبایی بود.
ایوان‌های بلند، پنجره‌های اُرسی با شیشه‌های رنگارنگ، حیاط‌های دل‌انگیز با حوض‌های فیروزه‌ای و نقوش گچ بری شده دیوارها، هر گوشه این خانه را به اثری هنری بدل کرده‌اند. بازدید از خانه طباطبایی‌ها، گویی قدم زدن در رؤیایی از زیبایی و اصالت ایرانی است.
مقاله‌ی کامل ما در سایت سپاهان توریسم که ۳۵ خانه تاریخی اصفهان را معرفی می‌کند، بخوانید:
خانه طباطبایی‌ها در یک نگاه
کاشان، شهر خانه‌های تاریخی و خیال انگیز، میراثی ارزشمند از دوران شکوفایی تجار و بازرگانان برجسته است. خوشبختانه بسیاری از این شاهکارهای معماری به خوبی حفظ شده‌اند و امروزه از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر به شمار می‌آیند. انتخاب بهترین خانه میان این گنجینه‌های تاریخی کار آسانی نیست؛ اما بی‌تردید خانه تاریخی طباطبایی یکی از شاخص‌ترین و دلرباترین آن‌هاست.
معماری بی‌نقص و متقارن، تزئینات ظریف و چشم‌نواز، حیاط‌های روح بخش، سیستم‌های هوشمندانه سرمایش و گرمایش، آب‌راهه‌های زیبا و پنجره‌های اُرسی با شیشه‌های رنگین، تنها بخشی از شگفتی‌های این عمارت رؤیایی را به تصویر می‌کشند.
نگاهی به تاریخچه خانه طباطبایی‌ها
خانه تاریخی طباطبایی‌ها، فراتر از جلوه‌های معماری با شکوه خود، از ارزش تاریخی بالایی نیز برخوردار است. این عمارت باشکوه در سال ۱۸۳۵ میلادی به سفارش سید جعفر طباطبایی، تاجر سرشناس فرش، ساخته شد. او این خانه را از روی عشق و ارادت برای همسرش بنا کرد. طراحی و اجرای این شاهکار هنری را استاد علی مریم، معمار برجسته و خالق خانه بروجردی‌ها و کاروانسرای امین‌الدوله در بازار کاشان، بر عهده داشت. خانه طباطبایی‌ها امروز نمادی از هنر، عشق و شکوه معماری ایرانی در کاشان است.
قصه عاشقانه پنهان در دل خانه طباطبایی‌ها
خانه تاریخی طباطبایی‌ها فقط شاهکاری معماری نیست، بلکه روایتی از عشقی جاودان را نیز در دل خود جای داده است. سید جعفر طباطبایی نطنزی، تاجر بین‌المللی فرش، این خانه باشکوه را در کاشان به نام همسر محبوبش بنا کرد. حضور طرح‌های مکرر هما، پرنده اسطوره‌ای ایرانی، بر دیوارهای این عمارت بی‌دلیل نیست؛ چرا که «هما» نام همسر عزیز طباطبایی بود که او با تمام وجود دوستش داشت. پس از سال‌ها سکونت خاندان طباطبایی، این بنای ارزشمند به تملک سازمان میراث فرهنگی درآمد و با تلاش شهرداری کاشان، مراحل مرمت و احیای آن انجام شد تا امروز همچنان روایتگر داستانی از عشق، هنر و اصالت ایرانی باشد.
شکوه معماری در خانه تاریخی طباطبایی‌ها
خانه طباطبایی‌ها نمونه‌ای درخشان از معماری سنتی مسکونی ایران است که با ظرافت بی‌نظیر خود چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. این عمارت باشکوه با مساحتی حدود ۵۰۰۰ متر مربع، شامل ۴۰ اتاق و چهار حیاط مجزا می‌شود و به سبک مرسوم آن دوران به دو بخش «بیرونی» (محل پذیرایی از مهمانان) و «اندرونی» (فضای خصوصی خانواده) تقسیم شده است.
سه بادگیر مرتفع در این خانه به کار گرفته شده‌اند تا در روزهای گرم تابستان، جریان هوای خنک را در فضای داخلی به گردش درآورند. وجود دو رشته قنات نیز آبرسانی به حوض‌ها و فواره‌های وسط حیاط را ممکن ساخته و بر طراوت محیط افزوده است.
نمای بیرونی خانه با گچ بری‌های هنرمندانه و درها و پنجره‌های چوبی با نقوش حکاکی‌شده مزین شده و فضای داخلی آن با پنجره‌های رنگین‌کمانی و نقاشی‌های باشکوه تزئین شده است. در میان این هنرهای ظریف، پرنده اسطوره‌ای «هما» که یادآور عشق دیرین سید جعفر طباطبایی به همسرش است، بارها به چشم می‌خورد و جان تازه‌ای به روح این بنای ماندگار می‌بخشد.
موقعیت جغرافیایی خانه طباطبایی‌ها
خانه طباطبایی‌ها در بافت تاریخی کاشان و در ناحیه قدیمی شهر قرار دارد. این عمارت باشکوه در میان دیگر جاذبه‌های دیدنی این منطقه قرار گرفته است. اطراف خانه طباطبایی‌ها با مجموعه‌ای از آثار تاریخی و فرهنگی همچون خانه بروجردی، خانه عباسی، خانه عامری‌ها، موزه اسباب بازی و حمام سلطان امیر احمد احاطه شده که امکان یک گشت و گذار دلپذیر در تاریخ را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌آورد. همچنین، این خانه از مسجد آقا بزرگ و بازار کاشان تنها ۱۵ دقیقه فاصله دارد، که آن را به نقطه‌ای ایده‌آل برای شروع یک تور شهری تبدیل می‌کند.
