خانه مارتا پیترز، یکی از خانه‌های تاریخی ارزشمند اصفهان است که در محله جلفا و در تقاطع خیابان حکیم نظامی و کوچه کلیسای وانک قرار دارد. این خانه که متعلق به دوران صفویه است، در فهرست آثار ملی ایران نیز ثبت شده است.
تاریخچه خانه
در دوره صفوی، این خانه محل سکونت جانی کشیش، یکی از روحانیون کلیساهای اصفهان بوده است. بعدها «مارتا پیترز»، آخرین مالک خانه، به آن نام و شهرت بخشید. پدر او نیز از روحانیون کلیسای اصفهان بوده است.
معماری و بخش‌های مختلف
خانه مارتا پیترز از چندین ساختمان در جبهه‌های مختلف تشکیل شده و معماری آن متناسب با سبک رایج در عصر صفوی است. این خانه دارای حیاط‌های شمالی و جنوبی و کوشک بوده و تزئینات چشمگیری همچون مقرنس‌کاری، گچ‌بری، آینه‌کاری، طلاکاری و نقاشی در بخش‌های مختلف آن به چشم می‌خورد.
بخش‌های اصلی خانه عبارت‌اند از:
ساختمان تابستانی (جنوبی): ساختمان اصلی خانه که در جبهه جنوبی قرار دارد.
ساختمان زمستانی (شمالی): بخش عمده‌ای از آن در جریان تعریض کوچه کلیسا از بین رفته است. این ساختمان شامل یک اتاق بزرگ در وسط و چند راهرو در شرق و غرب بوده و فاقد تزئینات خاص است.
ساختمان شرقی: شامل آشپزخانه، حمام و سایر بخش‌های خدماتی، بدون تزئینات.
ساختمان قدیمی (اصلی): مهم‌ترین بخش خانه که شامل سالنی بزرگ با تزئینات گچ‌بری و نقاشی و همچنین پنجره‌های مشبک چوبی ارزشمند است.
وضعیت کنونی
این خانه تاریخی که در مسیر گردشگران خارجی کلیسای وانک قرار گرفته، تا چند سال پیش در اختیار دانشگاه فارابی بود. در حال حاضر به عنوان ساختمان مرکزی دانشگاه هنر اصفهان مورد استفاده قرار می‌گیرد و متأسفانه امکان بازدید عمومی از آن وجود ندارد.
