گورْدَخمه فضایی است که در صخره‌ها، کوه‌ها یا تپه‌ها برای خاکسپاری متوفیان ساخته می‌شده است. در واقع یک مدل از معماری صخره ای محسوب می شود. گوردخمه با دخمه تفاوت دارد. همچنین گوردخمه در زبان عامیانه گاه به‌طور هم‌معنی و مترادف با استودان نیز به کار گرفته می‌شود در حالیکه این دو از لحاظ ساختاری با هم تفاوت دارند.
«دکان داوود» نام یکی از گوردخمه‌های تاریخی و اعجاب‌انگیز استان کرمانشاه در شهرستان سرپل‌ذهاب است.
منطقه کرمانشاه، گوردخمه دکان داود در سه کیلومتری جنوب شرقی شهرستان سرپل‌ذهاب، در ابتدای جاده انزل و در فاصله حدود ۱۰۰ متری از جاده اصلی کرمانشاه به سرپل‌ذهاب واقع شده که در میان اهالی محل به «کل داوود» نیز شهرت دارد.
این مقبره همانند گوردخمه بزرگ دربند صحنه، دارای ایوانی در جلو می‌باشد که طول آن در جلو ۹٫۶۰ متر و در قسمت عقب ۷٫۳۲ متر است. عرض این گوردخمه ۱٫۹۵ متر و ارتفاع آن نیز ۲٫۶۰ متر است.
اطراف ایوان این گوردخمه به وسیله قاب هایی تزئین شده است. در دو طرف ورودی مقبره بقایای دو ستون دیده می‌شود که بدنه ستون‌ها به مرور زمان از بین رفته و تنها پایه‌ها و سرستون‌ها باقی مانده است که پایه ستون‌ها مربع شکل هستند.
در دیوار عقبی این ایوان، ورودی به عرض یک متر و ارتفاع ۱٫۵ متر وجود دارد که به اتاقی به طول ۲٫۸۳ متر، عرض ۲٫۳۱ متر و ارتفاع ۲٫۱۸ متر منتهی می‌شود.
در بدنه دیوارهای این اتاق پنج تاقچه جهت قرار دادن نذورات کنده شده است. همچنین در نیمه سمت چپ کف اتاق، قبری بیضی شکل به عمق ۷۰ سانتیمتر کنده شده و سقف این اتاق دارای تاقی هلالی است، ولی سقف ایوان جلو اتاق مسطح می‌باشد.
دخمه در دل صخره ستبری کنده شده و از زمین ارتفاع دارد و دسترسی به داخل آن امکان ندارد. در زیر این صخره یک قبرستان معاصر قرار دارد، یعنی از دو هزار سال پیش در این مکان اجساد مردگان با روش های مختلف دفن می شوند.
در فاصله هشت متری زیر این گوردخمه، قاب مستطیل شکلی بر روی یک قاب قدیمی تر تراشیده شده است. در داخل قاب جدید شخصیتی به حالت تمام قد با صورتی نیم رخ حجاری شده که این شخص لباس بلندی برتن و کلاه لبه داری بر سر گذاشته که قسمت پشت گردن و گوش های او را پوشانده است.
همچنین در یک دست او برسمی دیده می‌شود و دست دیگر را به حالت نیایش به طرف بالا نگه داشته است.
زمانی تصور می‌شد که این گوردخمه و نقش برجسته حجاری شده در زیر آن متعلق به دوره مادها باشد، ولی در پژوهش‌های اخیر مشخص گردید این گوردخمه متعلق به دوره هخامنشی است و احتمالاً نقش برجسته حجاری شده در زیر آن نیز مربوط به دوره سلوکی باشد.
وجود این گوردخمه تاریخی و منحصر به فرد در شهرستان سرپل ذهاب در کنار دیگر آثار تاریخی این شهرستان همچون کتیبه بی نظیر آنوبانی‌نی، سرپل‌ذهاب را به یکی از مناطق قابل توجه استان کرمانشاه در حوزه گردشگری تبدیل کرده است.
مجله اینترتی گردشگری سپاهان (کوله)
آناهیتا جعفری
