نماد اصفهان / از زبان سایت گردشگری سپاهان
نماد اصفهان / از زبان سایت گردشگری سپاهان
در روزگاران گذشته مرسوم بوده که مردم برای دیار خود نمادی نجومی را قائل می‌شدند و مردم اصفهان نیز طالع شهر خود را برج قوس یا آذر (نیماسب) می‌شمردند و این نماد نجومی خوش‌یمن را بر فراز بناهای شاخص خود نقش می‌کردند. آن‌چنان‌که بر فراز ورودی قلعه به‌عنوان تبرک به نمایش درآمده بود و در دوره صفویه بر سر در ورودی بازار شاهی یا بازار قیصریه بر کاشی معرق نقش بسته است. قوس (نیماسب) نهمین صورت از صور فلکی است. برج قوس، سیمای موجودی نیمه انسان و نیمه حیوان (ببر) دارد که با چهارپا برزمین ایستاده و در مقابل دم حیوان که به شکل اژدها (سیمایی اهریمنی دارد) کمانی در دست گرفته و تیری را نشانه رفته است که به شکل نمادین آن، حکایت از تقویت نیروی معنوی و اعتلای درونیست که نیروهای اهریمنی را هدف گرفته و از طریق آن خویش را تعالی می‌بخشد.
برخی سوم اردیبهشت را به‌عنوان زادروز شیخ بهایی و روز اصفهان می‌نامند؛ درحالی‌که او در روز ۲۶ ذی‌حجه سال ۹۵۳ هجری قمری برابر با ۸ اسفندماه سال ۹۲۵ هجری شمسی متولدشده است؛ ولی در تقویم رسمی کشور سوم اردیبهشت، روز شیخ بهایی نام‌گرفته و اخیراً نیز این روز، روز ملی کارآفرینی نامیده شده است.
در بهمن‌ماه سال ۱۳۸۳ پس از پیشنهاد گزینش روز اصفهان از سوی دکتر شاهین سپنتا و استقبال برخی از سازمان‌های غیردولتی اصفهان از این پیشنهاد، تلاشی برای گزینش روز اصفهان آغاز شد. در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۸۴ پس از فراخوان هم‌اندیشی برای نام‌گذاری روز نکوداشت اصفهان روز یکم آذرماه هرسال از سوی بیش از ۳۰ نفر از اصفهان شناسان به‌عنوان روز نکوداشت اصفهان، گزینش و تصویب شد و بر اساس پیشنهاد دکتر لطف‌الله هنرفر نگاره تاریخی منقوش بر کاشی‌کاری‌های سردر قیصریه اصفهان را که با اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذرماه) طراحی‌شده است، به‌عنوان نماد اصفهان برگزیدند. دلیل انتخاب آن‌ها این بود که بر اساس مستندات تاریخی زایچه شهر اصفهان در ماه آذر (قوس) است.
در متن بیان‌نامه مصوب اصفهان شناسان آمده است:
«… ازآنجاکه احداث باروی حفاظتی یا حصار بزرگ اصفهان به‌منظور تضمین امنیت شهر تاریخی اصفهان در دوران دیلمیان و در زمان رکن‌الدوله دیلمی (۲۹۲–۳۶۶ هجری قمری) صورت گرفت و برپایی این باروی امنیتی به‌عنوان نقطه عطفی در تاریخ اصفهان شناخته می‌شود، یاد روز آن رویداد تاریخی ازاین‌روی شایسته‌تر از دیگر پیشنهادها است. همچنین چون در آن زمان برپایی باروی بزرگ اصفهان بر بنیان زایچه این شهر در آذر ماه (برج قوس) صورت گرفت، لذا روز یکم آذرماه هرسال (مطابق با ۲۲ نوامبر) به‌عنوان روز نکوداشت اصفهان برگزیده می‌شود. همچنین نگاره تاریخی منقوش بر کاشی‌کاری‌های سردر بازار قیصریه اصفهان که با اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذرماه) و با محتوایی متعالی طراحی‌شده است، به‌عنوان نماد این روز گزیده شد.»
از آن سال تاکنون، هرساله سازمان‌های مردم‌نهاد اصفهان و سازمان‌های دانشجویی دانشگاه‌های اصفهان یکم آذرماه را به‌عنوان روز اصفهان و هفته اصفهان را از یکم تا هفتم آذرماه گرامی می‌دارند.
نماد اصفهان / از زبان سایت گردشگری سپاهان
نویسنده : رضا درخشان
